In deze rubriek geeft gewezen stafhouder Bart Staelens zijn eigenste blik op het reilen en zeilen binnen de Orde van Vlaamse Balies en daarbuiten.

In mijn laatste column had ik het over eventuele quota en waarom een optie van  quota man/vrouw in baliebestuursorganen misschien net geen goed idee is.

De publieke discussie over de vertaling van het gedicht van Gorman, waarbij een geschrokken Rijneveld de opdracht teruggaf, raakt ook het quota-denken.

En opnieuw is duidelijk dat niets eenvoudig is.  Maar goed, elke advocaat met dossiers, weet dat niets eenvoudig is.

Rijneveld mocht niet volgens bepaalde stemmen, zij was geen zwarte dichteres en zij kon dus Gorman niet begrijpen.

Evolueren we werkelijk naar een hokjesmaatschappij, met duizend-en-een quota en opdelingen, waarbij de universaliteit in de coulissen verdwijnt?

En waar discussies bijna onoplosbaar worden met kampen die zich achter prikkeldraad terugtrekken?

En toch, Rijneveld doet ons verder nadenken.

Marieke Rijneveld nam de naam Marieke Lucas Rijneveld aan, omdat zij zich niet binair voelt, niet 100 % man, niet 100 % vrouw.  Tja, waar staan we dan met quota voor het ene en het andere geslacht, als meer en meer blijkt dat er een fluïditeit bestaat en dat het niet binair is?  En als er quota worden vastgelegd, worden de niet-binairen dan niet net gediscrimineerd?  Alle goede bedoelingen van vroegere jaren, worden dus plots omgekeerd weer in vraag gesteld.  Ook hier zal het respect voor de universaliteit misschien wel de redding bieden.

Of Rijneveld nu de beste keuze was als vertaler, dat weet ik niet, misschien was het wel het grijpen door de uitgever naar een literaire ster.

En Rijneveld is een nieuwe literaire ster aan het Nederlandstalige literaire firmament.

Als de hele persherrie iets positiefs heeft bijgebracht, dan is het misschien dat meer en meer mensen aandacht zullen hebben voor Rijneveld.

En wie weet, ook de juristen.  De nieuwe beweging Recht en Literatuur, is een richting die we niet uit het oog mogen verliezen.  Even weg van de pure techniciteit, waar we meer en meer in vastlopen.  Recht en Literatuur biedt een complete menselijke achtergrond, wat eigenlijk net ook eigen is aan de goede advocatenaanpak.

Sommige romans zijn geschikt om mede met een juridische bril te lezen en om het juridische te kaderen in een bredere context.  De tweede roman van Rijneveld, “Mijn lieve gunsteling”, lijkt mij een perfect voorbeeld daarvan.  Deze roman haalt de lezer uit zijn comfortzone.  Lezing ervan kan ontredderend zijn.  Zelfs voor advocaten die gehard met de voeten op de grond, wat zeg ik, diep in het slijk kunnen staan.

Al wie ooit bezig is met seksueel strafrecht, die leze best “In ongenade” van Coetzee.  En “Mijn lieve gunsteling” van Rijneveld.  De blik op het seksueel strafrecht zal nooit meer dezelfde zijn.

Bart Staelens