Grondwettelijk Hof schept duidelijkheid over kwijtschelding na sluiting faillissement

Stafhouder Brigitte Vander Meulen brengt hot news! Een nieuwe uitspraak van het Grondwettelijk Hof bevestigt de mogelijkheid de kwijtschelding te bekomen na sluiting faillissement.
 

WAT VOORAFGING 

Eerder al werd na een positief beantwoorde prejudiciële vraag én een vernietigingsarrest, artikel 173 § 2 WER teniet gedaan: de vervaltermijn van drie maanden na publicatie faillissementsvonnis voor de gefailleerde om kwijtschelding aan te vragen werd ongrondwettelijk bevonden.

Na het vernietigingsarrest, dat gepubliceerd werd in het BS op 13 december 2021, zijn er dus twee mogelijkheden voor gefailleerden wiens vordering tot kwijtschelding werd afgewezen op grond van het niet aanvragen binnen de termijn: 

  1. tot 13 juni 2022 (zes maanden na publicatie van het vernietigingsarrest): een vordering tot intrekking indienen van het vonnis dat de kwijtschelding afwijst
  2. hoger beroep instellen tegen het vonnis dat de kwijtschelding had geweigerd om reden van overschrijden van de driemaandentermijn


HET GRONDWETTELIJK HOF ANTWOORDT OPNIEUW OP EEN PREJUDICIELE VRAAG

Evenwel bleef de vraag onbeantwoord of een gefailleerde, wiens faillissement was afgesloten zonder dat de rechtbank uitspraak had gedaan over zijn kwijtschelding, alsnog na sluiting van het faillissement, een verzoek tot kwijtschelding kon indienen.

Immers, in dat geval kon de gefailleerde geen intrekking vragen of hoger beroep instellen, aangezien er eenvoudigweg geen weigerend vonnis bestaat waartegen dit kan worden gericht.

Nadat een procedure werd opgestart om na sluiting van het faillissement de kwijtschelding te verlenen, heeft de Ondernemingsrechtbank Gent, afdeling Brugge in een vonnis van 28 juni 2021 aan het Grondwettelijk hof volgende prejudiciële vraag gesteld :

Schendt art XX 173 § 2 WER in de interpretatie volgens welke het verzoek tot kwijtschelding slechts kan worden neergelegd tot aan de sluiting van het faillissement, behoudens wanneer het faillissement wordt gesloten binnen de drie maanden na de publicatie van het faillissementsvonnis, doordat de gefailleerde natuurlijke persoon die niet tijdig een verzoek tot kwijtschelding indient daarmee onherroepelijk en integraal het recht op kwijtschelding verliest, in tegenstelling tot de gefailleerde natuurlijke persoon die wel tijdig een verzoek tot kwijtschelding indient ten bij gebrek aan verzet conform art XX 173 § 3 WER) automatisch en zonder appreciatiebevoegdheid van de rechtbank de kwijtschelding zal verkrijgen, de artikelen 10 en 11 van de Grondwet?

In arrest nr 86/2022 van 23 juni 2022 heeft het Grondwettelijk Hof geoordeeld dat deze prejudiciële vraag geen antwoord behoeft, en dit op grond van volgende overwegingen:

B.2.2.De kwijtschelding van restschulden een subjectief recht is van de gefailleerde
B.5  Uit de tekst van artikel XX 173 § 2 van het WER volgt niet dat het verzoek tot kwijtschelding moet worden ingediend voorafgaand aan de sluiting van het faillissement, ongeacht of de sluiting plaats vindt binnen drie maanden na de bekendmaking van het faillissementsvonnis.  Het derde lid van die bepaling luidt integendeel dat wanneer het verzoek nog niet is ingediend om het ogenblik van de sluiting, de rechtbank zich daarover uitspreekt binnen een maand na het verzoek.
B.6.3. Zoals vermeld in B.2.3. heeft het Hof bij zijn arrest nr 151/2021 van 21 oktober 2021 artikel XX 173 § 2 van het WER vernietigd in zoverre het bepaalt dat de gefailleerde natuurlijke persoon die binnen de vervaltermijn van drie maanden na de bekendmaking van het faillissementsvonnis een verzoek tot kwijtschelding van restschulden indient, het recht op die kwijtschelding onherroepelijk verliest. Als gevolg van die rechtspraak is een gefailleerde natuurlijke persoon niet langer gebonden aan een specifieke vervaltermijn om het verzoek tot kwijtschelding in te dienen.
B.6.4.Uit de parlementaire voorbereidingen van art. XX 173 § 2 van het WER kan bijgevolg niet worden afgeleid dat de wetgever de bedoeling had om op algemene wijze, onafhankelijk van de vervaltermijn van drie maanden waarbinnen het verzoekschrift tot kwijtschelding zou moeten worden neergelegd, te verhinderen dat een gefailleerde na de sluiting van het faillissement nog om de kwijtschelding zou kunnen verzoeken.
B.7.1. Uit het bovenstaande volgt dat de prejudiciële vraag, in zoverre het verwijzende rechtscollege ervan uitgaat dat het verzoek tot kwijtschelding niet kan worden ingediend na de sluiting van het faillissement behoudens wanner die sluiting heeft plaatsgevonden binnen drie maanden na de bekendmaking van het faillissementsvonnis, berust op een uitgangspunt dat geen steun vindt in de tekst van de in het geding zijnde bepaling, noch in de parlementaire  voorbereiding ervan.


Ingevolge dit arrest kunnen de gefailleerden, wiens faillissement werd uitgesproken na 1 mei 2018 en wiens faillissement inmiddels is afgesloten zonder dat zij tijdens de loop van het faillissement een vraag tot kwijtschelding van de restschulden hadden ingediend en over wiens kwijtschelding derhalve nog niet is geoordeeld,  perfect geldig nog een verzoek tot kwijtschelding indienen bij de ondernemingsrechtbank.

De rechtbank moet hun verzoek binnen de maand behandelen.

Naar mijn persoonlijke mening zal het volstaan een verzoekschrift in te dienen bij de rechtbank en is een dagvaarding van de curator niet vereist.

Ik hoop dat de rechtbanken RegSol zullen openzetten zodat deze verzoeken op een efficiënte manier kunnen worden afgehandeld.


TOT SLOT

Ten slotte kan ik u nog meegeven dat er nieuwe wetgeving op komst is in verband met de kwijtschelding gelet op de vernietiging van art XX 173 § 2 WER.

Ik ben zeer verheugd u dit arrest nog te kunnen overmaken voor het gerechtelijk verlof, aangezien heel wat confraters mij opbelden met vragen omtrent de situatie van ex-gefailleerden die zich in die ongelukkige situatie bevonden.

Rest me nog u allen een welverdiende deugddoende vakantie te wensen.


B. Vander Meulen

Reactie toevoegen

De inhoud van dit veld is privé en zal niet openbaar worden gemaakt.