Net geen 50 jaar geworden.
De Balie van Brugge kende haar eerste Raad van Orde en Stafhouder in 1835. Kortrijk kreeg de eerste Stafhouder en Raad in 1925, Ieper in 1952.
Balie Veurne is zeer een late roeping en kon net geen 50 jaar een eigen Raad van Orde en stafhouder hebben: 49 jaar, 9 maanden en 14 dagen heeft de Veurnse onafhankelijkheid geduurd…
Hoe het begon.
Op 14 november 1968 kwamen 15 advocaten bijeen in vergadering, bijeengeroepen door de voorzitter van de Rechtbank van Eerste Aanleg, Jan Valcke. Het hadden er 16 moeten zijn, maar Hugo Gevaert was verontschuldigd wegens de geboorte van een dochter.
De oudst aanwezige advocaat mag de vergadering voorzitten, de jongste moet het verslag maken. Eerste agendapunt: het verkiezen van een stafhouder.
Jonkheer Albert de Spot krijgt 12 stemmen, Karel Versteele 2 en Maurice Debra 1. Dus dadelijk witte rook na één stemronde.
En raar maar waar: in een tijdspanne van minder dan één jaar zouden ze ALLE DRIE de titel van stafhouder mogen voeren ! (lees verder hoe dat mogelijk werd)
Agenda punt 2 : verkiezing van de Raad. Naast Versteele en Debra zijn Willy Vanhuyse en Joris Van den Casteele als stichtende leden van de Raad van Orde verkozen.
Jonkheer de Spot, 73 jaar bij zijn aantreden, overleed op 29 november 1968 en is dus amper 15 dagen titelvoerend stafhouder geweest. Men heeft mij verzekerd dat de jonkheer een natuurlijke dood is gestorven. Zijn opvolger, Karel Versteele werd 20 dagen later tot 2e stafhouder verkozen. Hij overleed (77 jaar oud) op 30 augustus 1969, een kleine negen maand na zijn verkiezing.
Maurice Debra zal gedacht hebben: derde keer goede keer in september 1969; hij voltooit het batonnaat van zijn voorganger(s) en doet er daarna nog twee jaren (1970-72) bij. Maurice overleed op 91-jarige leeftijd in 2004. Hij was goed bevriend met kunstschilder Paul Delvaux en had zelf ook aardig wat tekentalent.
Hoe het liep.
Balie Veurne kreeg gemiddeld om de twee jaar een nieuwe stafhouder. Sommige stelden zich zelfs een tweede keer kandidaat en werden dan opnieuw verkozen. Geen enkele advocate stelde zich ooit kandidaat, zodat een vrouwelijke stafhouder bij balie Veurne een gemiste historische kans is. Ieper, Kortrijk en Brugge tellen wél één of meerdere vrouwelijke stafhouders in hun midden.
Na stafhouder Debra volgden: Willy Vanhuyse, Raphael Versteele, Roland Leper en Georges Lagrou in de jaren 1970-1980. Willy Vanhuyse (bis), Hugo Gevaert, Roland Leper (bis), Hugo Gevaert (bis) en Rik Ascrawat in de jaren 1980 – 1990.
Luc Lagrou, Dirk Bailleul, Fernand George, Dirk Dawyndt en Philippe Libeert in de jaren 1990 -2000. Ivan Heughebaert, Karel Versteele, Dirk Dawyndt (bis), Paul Thomas en Joris Lagrou in de jaren 2000- 2010.
En tot slot: Dirk Waeyaert, Joachim Vanspeybrouck, Johan Decadt en Dirk Waeyaert (bis) in de periode 2010 tot 2018.
De functie van secretaris van de Orde veranderde niet zo vaak in die 49 jaar: Joris Van den Casteele was de allereerste secretaris. Hij werkte onder de eerste drie stafhouders.
Daarna volgden: George Lagrou, Hugo Gevaert, Oswald Vanlerberghe, Johan Degrieck, Joost Tryhou, Rik Ascrawat, Jan Vilain, Dirk Bailleul, Philippe Libeert, Karel Versteele, Lut Godderis, Luc Lagrou, Sabine Wullus en Christel Desmyter. 7 van de 15 secretarissen werden later ook stafhouder verkozen.
In het totaal hebben 50 advocaten deel uitgemaakt van de Raad van Orde. Dat is weinig, maar de Raad telde slechts 4 leden (tot 1975) zes leden (tot 1993) en acht leden (vanaf 1994). Het maximum aantal vrouwen in de Raad bedroeg 4 op 8: Els Leenknecht, Christel Desmyter, Severine Falepin en Ruth Vermeersch zorgden voor de grootste vrouwelijke inbreng tijdens het laatste jaar 2017-2018.
Hoe het eindigde.
Op 14 november 2018: geen gouden jubilee voor balie Veurne; geen grote feestelijkheden of gedenkboek. Na 44 jaar voelde men al nattigheid in Veurne. Stafhouder Dirk Waeyaert spoorde in 2012 ondergetekende aan om de geschiedenis van de balie in kaart te brengen en richtte een werkgroep op waarin 5 stafhouders zetelden: Dirk Bailleul, Dirk Dawyndt, Joris Lagrou, Joachim Vanspeybrouck en Dirk Waeyaert. De werkgroep vergaderde enkele keren om het opzet, de kostprijs en de inhoud vast te leggen. Later werden de proefteksten van de schrijver - die toen nog niet wist dat hij ook stafhouder zou worden - kritisch doorgenomen en hier en daar aangepast.
Omdat 45 jaar geschiedenis een beetje kort van stof is om er een boek mee te vullen, werd teruggekeerd naar het begin van de 20e eeuw. Een repertorium van alle advocaten vanaf 1900 tot 2018 werd samengesteld en 10 “pioniers” actief als advocaat voor Wereldoorlog I kregen wat meer aandacht dan anderen. Op vraag van de werkgroep zijn enkele advocaten die politiek actief waren tijdens WO II eveneens belicht. (wit - zwart, of eerder grijs ?) De advocaat-politiekers in “vredestijd” kregen ook aandacht.
Tot slot werden de onzekere territoriale grenzen van het gerechtelijk arrondissement Veurne in kaart gebracht alsook de strijd “tot behoud”, gevoerd door de advocaten toegelicht. Op blz. 84 staat te lezen:
“Afschaffen van lokale balies is op dit ogenblik (2013) niet aan de orde. Zolang er immers recht gesproken wordt in Veurne, blijft een lokale antenne van de balie Veurne echt noodzakelijk, zelfs indien zou gekozen worden voor één grote baliestructuur.
Dit (boek) zal later misschien te lezen zijn als een soort In memoriam van de balie Veurne… maar zover zijn we nu nog zeker niet…”
Sinds 1 september 2018 zijn we wel zover en daarom kan balie Veurne haar gouden jubilee niet meer vieren. Balie Veurne is heen gegaan, in het fleur van haar leven, net geen 50 jaar oud geworden.
Johan Decadt, 21e stafhouder balie Veurne.
Reactie toevoegen